Berichten van Dokter Media

Dokter Media brengt nuance en duiding bij medisch nieuws.

“Minder hartinfarcten bij diabetespatiënten dankzij maagverkleining”

21 oktober 2018

RTL Nieuws berichtte deze week over de effecten van een maagverkleining bij patiënten met diabetes type 2 en ernstig overgewicht: “Amerikaans onderzoek wijst uit dat ook het risico op een hartinfarct of beroerte sterk afneemt.”

Review door: redactie
Link naar nieuwsbericht: klik hier
Link naar originele bron: klik hier


Wat is er op te maken uit de titel?

Het nieuwsbericht meldt dat “patiënten met ernstig overgewicht die lijden aan diabetes type 2 nog meer baat hebben bij een maagverkleinende operatie dan tot nu toe werd aangenomen”. Volgens de titel van het bericht zorgt een maagverkleining voor “minder hartinfarcten”, elders in het bericht wordt gesproken over een kleinere kans op een “hartinfarct of beroerte”.
Moeten patiënten met diabetes type 2 en ernstig overgewicht voortaan een maagverkleining ondergaan?

Waar komt dit nieuwsbericht vandaan?

Amerikaanse onderzoekers constateerden dat uit eerder onderzoek bekend is dat patiënten met diabetes type 2 baat hebben bij gewichtsverlies: afvallen zou een gunstig effect hebben op risicofactoren (zoals hoge bloedsuikerwaardes en hoge bloeddruk) voor hart- en vaatziekten. Een maagverkleinende operatie (medische term: ‘bariatrische chirurgie’) zou daarbij een groter effect hebben op die risicofactoren dan leefstijladviezen of medicatie. Het is echter niet duidelijk of gewichtsverlies ook echt leidt tot minder daadwerkelijke hart- en vaatziekten zoals een hartinfarct of beroerte. De onderzoekers wilden daarom nagaan of patiënten met diabetes type 2 die een maagverkleining ondergaan, minder daadwerkelijke hart- en vaatziekten krijgen dan patiënten die worden behandeld met leefstijladviezen en/of medicatie.

Voor het onderzoek werden gegevens gebruikt van ruim 20.000 patiënten met diabetes type 2 en ernstig overgewicht (BMI > 35). Ongeveer 5.000 patiënten hadden een maagverkleining ondergaan, de andere 15.000 patiënten hadden “gebruikelijke zorg” zoals leefstijladviezen en medicatie gekregen. Bij alle patiënten werd bekeken of ze in een periode van ruim 5 jaar een hartinfarct of beroerte hadden gekregen. Daaruit bleek dat patiënten die een maagverkleining hadden ondergaan maar de helft zo vaak een hartinfarct of beroerte kregen in vergelijking met de andere patiënten: 2,1% tegenover 4,3%.
De onderzoekers geven aan dat door de opzet van hun onderzoek niet met zekerheid is vast te stellen dat dit verschil “dankzij” de maagverkleining is – zoals RTL Nieuws kopt – maar dat dit wel aannemelijk lijkt. Zij stellen daarom dat hun bevindingen moeten worden bevestigd door onderzoek dat op een ander manier moet worden opgezet, maar adviseren artsen wel al om met hun patiënten met diabetes type 2 en ernstig overgewicht “de potentiële rol van een maagverkleinende operatie bij het voorkómen van hart- en vaatziekten te bespreken”.

Is dit echt iets nieuws?

Zoals de Amerikaanse onderzoekers al aangeven is uit verschillende eerdere onderzoeken gebleken dat gewichtsverlies bij patiënten met diabetes type 2 kan leiden tot verbetering van risicofactoren voor hart- en vaatziekten. Daarbij is echter ook al vaker beschreven dat patiënten die een maagverkleining ondergaan minder daadwerkelijke hart- en vaatziekten krijgen. Het Amerikaanse onderzoek bevestigt dus die eerdere bevindingen.

De huidige Nederlandse behandelrichtlijnen voor diabetes type 2 en ernstig overgewicht schrijven ook al over een maagverkleining als behandelmogelijkheid en adviseren de voor- en nadelen daarvan met de patiënt te bespreken. Dit sluit dus al aan bij de adviezen van de Amerikaanse onderzoekers. Het is daarbij belangrijk op te merken dat een operatie altijd een risico op complicaties heeft en dat patiënten bij een maagverkleining ook met complicaties op lange termijn rekening moeten houden. In het Amerikaanse onderzoek wordt niets over deze mogelijke complicaties geschreven.

Wat kunnen we hier nu concreet mee?

Amerikaanse onderzoekers hebben vastgesteld dat patiënten met diabetes type 2 en ernstig overgewicht die een maagverkleining hebben ondergaan, minder vaak een hartinfarct of beroerte krijgen dan vergelijkbare patiënten die alleen behandeld zijn met leefstijladviezen en/of medicatie. Die conclusie bevestigt vergelijkbare bevindingen uit eerdere onderzoeken. De onderzoekers adviseren artsen om een maagverkleining als mogelijke behandeling met hun patiënten te bespreken – een advies dat al overeenkomt met de huidige Nederlandse behandelrichtlijnen.
Of patiënten met diabetes type 2 en ernstig overgewicht in Nederland in aanmerking komen voor een maagverkleining, hangt af van verschillende factoren. Daarbij wordt ook rekening gehouden met de mogelijke complicaties van zo’n operatie. Patiënten met diabetes type 2 en overgewicht die een maagverkleining willen overwegen, kunnen dit bespreken met hun huisarts.

Nieuwsbrief

Over Dokter Media

Dokter Media is een platform ter nuancering en duiding van medisch nieuws.

Dokter Media is een initiatief van artsen Tijs Stehmann en Lester du Perron.

Betrouwbare website

Onze website is gecertificeerd door Health On the Net, dat staat voor betrouwbare informatie over gezondheid.