Berichten van Dokter Media

Dokter Media brengt nuance en duiding bij medisch nieuws.

“Onderzoekers claimen ontdekking ‘achilleshiel van kanker’”

13 maart 2016

In verschillende media was vorige week te lezen over de ontdekking van “de achilleshiel van kanker”. Het nieuws is naar aanleiding van een publicatie in het vooraanstaande blad Science en gaat over een methode waardoor het menselijk immuunsysteem kankercellen zou kunnen herkennen.

Review door: redactie
Link naar nieuwsbericht: klik hier
Link naar originele bron: klik hier


Wat is er op te maken uit de titel?

Nieuwsberichten en items van onder meer de NOS, De Telegraaf en De Wereld Draait Door berichtten over de ontdekte “achilleshiel van kanker”. Trouw heeft het zelfs over een “doorbraak”. Wat hebben deze onderzoekers precies ontdekt? En is hun ontdekking al in de praktijk toepasbaar?

Waar komt dit nieuwsbericht vandaan?

Op donderdag 3 maart publiceerden dertig onderzoekers een artikel in wetenschappelijk tijdschrift Science. Hierin beschrijven zij hun onderzoek naar de relatie tussen kankercellen en cellen van het immuunsysteem.

Om het onderzoek in grote lijnen te kunnen begrijpen is het belangrijk te weten dat het menselijk immuunsysteem voor een groot gedeelte uit witte bloedcellen bestaat. Deze witte bloedcellen zijn onder te verdelen in verschillende groepen cellen, waar zogeheten T-cellen er één van zijn. Deze T-cellen speuren naar en herkennen indringers in ons lichaam doordat aan de buitenkant van indringers bepaalde ‘vlaggetjes’ uitstaan. Op deze manier worden bijvoorbeeld ook virussen door T-cellen herkend en opgeruimd. Dit proces kan een handje worden geholpen, zoals bij vaccinatie. Iemand krijgt dan een klein aantal specifieke vlaggetjes toegediend, zodat de T-cellen deze gelijk herkennen bij een eventuele volgende infectie.

De onderzoekers hebben nu gekeken of kankercellen ook zulke vlaggetjes hebben uitstaan en of T-cellen deze kunnen herkennen. Iets preciezer: zij bekeken of bepaalde soorten kanker ook bepaalde soorten vlaggetjes hebben uitstaan en of er een verband is tussen deze vlaggetjes en het effect van bepaalde therapieën. Daarbij ontdekten zij dat kankercellen vele verschillende vlaggetjes hebben in uiteenlopende aantallen. Maar ze zagen ook dat kankercellen het best bestreden werden als ze veel vlaggetjes van éénzelfde soort hadden uitstaan. Dit ondersteunt de gedachte dat cellen van ons eigen immuunsysteem ook kankercellen zouden kunnen vernietigen.

Is dit echt iets nieuws?

Er wordt al langer onderzoek gedaan naar de werking van het immuunsysteem bij kanker, zoals onder andere te lezen op de website van KWF Kankerbestrijding. Zo zijn verschillende vormen van kanker de laatste jaren beter behandelbaar geworden door immuuntherapie.
Een nadeel van immuuntherapie is dat dit vaak ook gezonde cellen aanvalt. De onderzoekers hebben nu “een eerste stap” gezet naar het identificeren van zeer specifieke kankercelkenmerken (de ‘vlaggetjes’). Zelfs zonder hulp van een medicijn zou hierdoor het eigen immuunsysteem alléén de kankercellen kunnen aanvallen en gezonde cellen met rust laten. De onderzoekers beschrijven twee methoden waarop dit in de toekomst mogelijk zou kunnen:

  1. Door T-cellen die de specifieke vlaggetjes van de kankercel al hebben ‘leren kennen’ uit het bloed van een patiënt te halen. Deze cellen worden vervolgens in een laboratorium vermenigvuldigd en daarna weer terug in de patiënt geplaatst.
  2. Door een patiënt te ‘vaccineren tegen kanker’. Hierbij worden specifieke vlaggetjes toegediend, waardoor het immuunsysteem van een patiënt wordt gestimuleerd kankercellen te herkennen.

Wat kunnen we hier nu concreet mee?

Onderzoekers hebben zeer specifieke kenmerken – ‘de achilleshiel’ – van kankercellen ontdekt waar cellen van het menselijk immuunsysteem op zouden kunnen reageren. Deze ontdekking biedt mogelijkheden om nieuwe vormen van kankerbehandeling te onderzoeken, waarbij het eigen immuunsysteem centraal staat. De onderzoekers zijn enthousiast, maar wagen zich (nog) niet aan verdere uitspraken: het duurt waarschijnlijk nog twee jaar voor ze hun methodes kunnen gaan testen bij patiënten.

Categorieën:

Nieuwsbrief

Over Dokter Media

Dokter Media is een platform ter nuancering en duiding van medisch nieuws.

Dokter Media is een initiatief van artsen Tijs Stehmann en Lester du Perron.

Betrouwbare website

Onze website is gecertificeerd door Health On the Net, dat staat voor betrouwbare informatie over gezondheid.