“MRI kan borstkanker in honderden gevallen eerder opsporen dan mammografie”

Vrijwel alle media schreven vorige week over resultaten van een grootschalig Nederlands onderzoek: “MRI-onderzoek kan ervoor zorgen dat borstkanker eerder wordt ontdekt bij vrouwen met dicht borstklierweefsel”.

Een review door de redactie
Link naar nieuwsbericht: klik hier
Link naar originele bron: klik hier

Wat is er op te maken uit de titel?

“MRI onderzoek vergroot de kans dat borstkanker vroeg wordt ontdekt”, schrijft NU.nl. De NOS meldt dat borstkanker “nu sneller opgespoord kan worden” en de kop van NRC voegt hier aan toe dat dit alleen voor borstkanker “in dicht weefsel” geldt.
Is er met een MRI-scan nu een nieuwe vorm van onderzoek beschikbaar voor het opsporen van borstkanker? En voor wie en wanneer zou dit eventueel beschikbaar zijn?

Waar komt dit nieuwsbericht vandaan?

Onlangs verscheen op Dokter Media al een review over borstkanker en het Bevolkingsonderzoek. Lees hier dit review en de algemene informatie over deze onderwerpen.

Vrouwen met zeer dicht borstklierweefsel hebben in hun borsten in verhouding meer melkklieren en minder vetweefsel. Zij hebben een hoger risico op het krijgen van borstkanker. Een borst met zeer dicht klierweefsel is lastiger te onderzoeken met een mammografie, omdat tumoren minder opvallen.

Nederlandse onderzoekers wilden kijken wat de waarde van een MRI-scan is bij het opsporen van borstkanker bij vrouwen met zeer dicht borstklierweefsel. In acht Nederlandse ziekenhuizen werden ruim 40.000 vrouwen tussen de 50-75 jaar met zeer dicht borstweefsel en een niet-afwijkende mammografie bij het bevolkingsonderzoek, willekeurig (‘gerandomiseerd’) verdeeld over twee groepen. De eerste groep kreeg de uitnodiging om aanvullend een MRI-scan van de borst te krijgen (‘MRI-groep’), de tweede groep kreeg geen aanvullende MRI-scan (controlegroep’). De opzet van het onderzoek was zodanig dat 1 op de 4 vrouwen een uitnodiging voor een aanvullende MRI-scan kreeg. De onderzoekers keken vervolgens hoeveel ‘nieuwe’ tumoren er werden ontdekt gedurende de twee jaar tussen de reguliere controles van het bevolkingsonderzoek.

In de MRI-groep werd in deze periode bij 2,5 op 1000 patiënten borstkanker gevonden, terwijl in de controlegroep dit bij 5 op de 1000 patiënten werd geconstateerd. De aanvullende MRI-scan lijkt er dus voor te zorgen dat er minder ‘nieuwe’ tumoren worden ontdekt in de periode tussen de 2-jaarlijkse controles. De tumoren die door de MRI-scan werden gevonden waren bovendien kleiner dan de tumoren die werden gevonden in de controlegroep.
De onderzoekers concluderen dat een MRI-scan van waarde kan zijn voor vrouwen met zeer dicht borstklierweefsel, omdat daarmee de tumoren eerder kunnen worden ontdekt dan wanneer alleen mammografie wordt verricht.

Het is belangrijk hier een aantal kanttekeningen bij te plaatsen:

• Het onderzoek kan niet vaststellen of vrouwen die door de MRI-scan eerder weten dat ze borstkanker hebben, ook daadwerkelijk een betere levensverwachting hebben
• In 80 van de 1000 gevallen zegt de MRI-scan te onrechte dat er borstkanker is
• Bij vrouwen die op basis van de MRI-scan aanvullend onderzoek moesten ondergaan, bleek in driekwart van de gevallen alsnog géén sprake van borstkanker

In een commentaar in hetzelfde wetenschappelijke tijdschrift waar het onderzoek is gepubliceerd wordt daarom de vraag gesteld of MRI-onderzoek inderdaad leidt tot betere uitkomsten, of misschien vooral tot meer onnodige onrust en onderzoeken.

Is dit echt iets nieuws?

Er zijn weliswaar eerder onderzoeken gedaan naar het uitvoeren van extra onderzoeken (zoals MRI) bij vrouwen met zeer dicht borstklierweefsel, maar het huidige Nederlandse onderzoek is het eerst grootschalige onderzoek waarbij de patiënten ook willekeurig verdeeld werden. Dit betekent dat er nu dus nieuwe inzichten zijn, maar het is nog de vraag of dit de opzet van het huidige bevolkingsonderzoek borstkanker voor vrouwen met zeer dicht borstweefsel zal veranderen. De staatssecretaris van Volksgezondheid heeft de Tweede Kamer laten weten dat hij de Gezondheidsraad en het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) om advies zal vragen. Dit advies zou ‘volgend jaar zomer’ klaar moeten zijn.

Wat kunnen we hier nu concreet mee?

Nederlandse onderzoekers hebben voor het eerst een uitvoerig onderzoek opgezet om te kijken of een MRI-scan in aanvulling op de gebruikelijke 2-jaarlijkse mammografie van het bevolkingsonderzoek borstkanker, van waarde kan zijn voor vrouwen met zeer dicht borstklierweefsel. De aanvullende MRI-scan lijkt er inderdaad voor te zorgen dat bij deze vrouwen minder vaak borstkanker wordt gevonden tussen de gebruikelijke controles door. Ook bleken de tumoren die door de MRI-scan werden ontdekt kleiner te zijn dan bij vrouwen die géén aanvullende MRI kregen. Het is echter nog niet duidelijk of de MRI-scan er ook daadwerkelijk voor zorgt dat vrouwen een betere levensverwachting hebben. Bovendien zou de MRI-scan in veel gevallen tot onnodige onrust en extra onderzoeken kunnen leiden. Het is daarom, ondanks dat een MRI-scan inderdaad “borstkanker vroeg kan ontdekken”, nog onduidelijk welke plek de MRI-scan zal krijgen bij het onderzoeken van vrouwen met zeer dicht borstklierweefsel.