Helpt paracetamol voorafgaand aan vaccinatie?
Veel mensen vragen zich af of ze al vóór hun COVID-19-vaccinatie paracetamol kunnen innemen om zo eventuele bijwerkingen van het vaccin te voorkomen. Deze vraag werd ook gesteld tijdens een recente podcast van BNR Nieuwsradio, waarin vragen over COVID-19-vaccinatie werden besproken. Er werd gesteld dat paracetamol veilig van tevoren gebruikt kan worden tegen eventuele bijwerkingen van het vaccin. Het zou echter kunnen dat dit nadelige gevolgen heeft voor de werkzaamheid van het vaccin.
Een review door: dr. Frouke Engelaer, arts in opleiding tot specialist interne geneeskunde, en prof. Teun van Gelder, internist-nefroloog en klinisch farmacoloog, Leids Universitair Medisch Centrum
Link naar nieuwsbericht: klik hier
Link naar originele bron: n.v.t.
Over paracetamol
Paracetamol is de eerste keus bij de behandeling van pijn, omdat het weinig bijwerkingen geeft en goedkoop is. Daarmee is het meteen ook de meest gebruikte pijnstiller in Nederland. Hoewel paracetamol al sinds de jaren ‘50 op de markt is, is het precieze werkingsmechanisme nooit helemaal opgehelderd. Naast een pijnverlagende (analgetische) werking, werkt paracetamol ook koortsverlagend (antipyretisch), maar heeft het geen ontstekingsremmende werking (anti-inflammatoir). Wel wordt aangenomen dat door de koortsverlagende werking het immuunsysteem (het natuurlijke afweermechanisme van ons lichaam) geremd wordt.
Wat suggereert de kop?
De BNR-podcast bespreekt de vraag of je paracetamol moet nemen tegen bijwerkingen van de COVID-19-vaccinatie. Kan het kwaad om dat al vooraf te doen?
Waar komt dit nieuwsbericht vandaan?
Er is op het moment veel aandacht voor vaccinaties door de coronapandemie. Veel mensen vragen zich af hoe ze zich zo goed mogelijk op de vaccinatie kunnen voorbereiden. In de BNR-podcast stelt intensive care arts Diederik Gommers dat paracetamol kan helpen tegen bijwerkingen, met het idee “baat het niet dan schaadt het niet”. Hij geeft daarbij aan dat mensen niet bang hoeven te zijn dat paracetamol de afweerreactie die het vaccin moet opwekken vermindert. Maar dat laatste is niet met zekerheid te zeggen. Eerder onderzoek door het RIVM heeft namelijk aangetoond dat paracetamol het effect van vaccinatie kan verlagen.
Over vaccinatie
Er zijn vele soorten vaccins met verschillende werkingsmechanismen. Het doel van vaccinatie is veelal wel vergelijkbaar. Heel kort samengevat; een vaccin bereidt het immuunsysteem voor op een toekomstige infectie. In het geval van COVID-19, zorgt het vaccin ervoor dat je immuunsysteem het COVID-19-virus tijdig leert herkennen, zodat het virus zo snel mogelijk wordt opgeruimd en je er geen, of in elk geval minder ernstige klachten van zult krijgen. De klachten of bijwerkingen die kunnen optreden na een vaccinatie, zoals koorts, zijn een teken dat het immuunsysteem van het lichaam “aan het werk” is gezet om zich voor te bereiden op de betreffende infectie. Het behandelen van deze bijwerkingen met paracetamol is niet nadelig voor de werkzaamheid van het vaccin. Op het moment van de klachten na vaccinatie is je immuunsysteem al geactiveerd. Maar als je paracetamol al vóór de vaccinatie inneemt, zou het immuunsysteem onderdrukt kunnen worden. Daardoor zou je, in theorie, een minder goede afweer kunnen opbouwen.
Is dit echt iets nieuws?
Het is al vaker gebleken dat het innemen van paracetamol voorafgaand aan een vaccinatie een negatief effect kan hebben op de beoogde reactie van het immuunsysteem (zie hier, hier en hier). Indien paracetamol vóór vaccinatie werd ingenomen resulteerde dit in een vermindering van de aanmaak van antistoffen. Als paracetamol pas ná de vaccinatie was ingenomen had dit geen effect op de aanmaak van antistoffen. Helaas is het nog niet helemaal duidelijk of een lagere hoeveelheid antistoffen ook leidt tot verminderde bescherming tegen infectie, maar theoretisch zou dit dus wel het geval kunnen zijn. Voor kinderen die gevaccineerd worden volgens het rijksvaccinatieprogramma geldt dan ook het advies om alleen paracetamol preventief, dus voor de vaccinatie te geven indien het kind eerder bovengemiddeld veel klachten heeft gehad van een vaccin. Anders wordt geadviseerd paracetamol alleen te geven indien er daadwerkelijk bijwerkingen optreden waar het kind last van heeft. Indien toegediend ná vaccinatie heeft paracetamol geen negatief effect op de werkzaamheid van het vaccin.
Wat kunnen we hier nu concreet mee?
Paracetamol kan veilig ingenomen worden om bijwerkingen te behandelen na vaccinatie. Of het verstandig is om paracetamol al preventief, vóór vaccinatie in te nemen is dus nog onzeker. Mogelijk resulteert preventieve inname van paracetamol in verminderde werkzaamheid van het vaccin. Onlangs werd een oproep gedaan door wetenschappers om hier verder onderzoek naar te doen voor COVID-19 vaccinatie. In afwachting hiervan is het verstandig om de voordelen van preventief paracetamol (voorkomen van bijwerkingen) goed af te wegen tegen de mogelijke nadelen (verminderde werkzaamheid van het vaccin). Bij twijfel kun je dit altijd overleggen met je behandelend arts.
Nieuwsbrief
Over Dokter Media
Dokter Media is een platform ter nuancering en duiding van medisch nieuws.
Dokter Media is een initiatief van artsen Tijs Stehmann en Lester du Perron.
Betrouwbare website
Onze website is gecertificeerd door Health On the Net, dat staat voor betrouwbare informatie over gezondheid.