Berichten van Dokter Media

Dokter Media brengt nuance en duiding bij medisch nieuws.

“Zwangere vrouwen behandelen met schildklierhormoon schadelijk”

26 februari 2017

NU.nl plaatste vorige week een nieuwsbericht over mogelijke complicaties door behandeling met schildklierhormoon tijdens de zwangerschap. Dit bericht is gebaseerd op resultaten van onderzoek door het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam.

Review door: Marieke van der Vegt, arts-assistent kindergeneeskunde, Deventer Ziekenhuis
Link naar nieuwsbericht: klik hier
Link naar originele bron: klik hier


Wat is er op te maken uit de titel?

De titel suggereert dat het schadelijk is om zwangere vrouwen te behandelen met schildklierhormoon. Klopt deze uitspraak? En geldt dit voor alle zwangere vrouwen of alleen voor zwangere vrouwen die schildklierproblemen hebben?
In de inleiding wordt vermeld dat het om zwangere vrouwen gaat met “een traag werkende schildklier”.

Waar komt dit nieuwsbericht vandaan?

De schildklier maakt het schildklierhormoon aan dat de stofwisseling stimuleert. Tijdens de zwangerschap is er meer schildklierhormoon nodig voor de ontwikkeling van het ongeboren kind. Ook de ontwikkeling van de hersenen van het kind is hier gedeeltelijk van afhankelijk. Zwangere vrouwen met een schildklier die te weinig schildklierhormoon maakt (‘traag werkende schildklier’), worden daarom soms met schildklierhormoon behandeld.

Onderzoekers van Erasmus Medisch Centrum onderzochten meer dan 3800 zwangere vrouwen tussen 2002 en 2006 in de omgeving van Rotterdam. Hierbij werd in het bloed bij de zwangere vrouwen gekeken naar de hoeveelheid schildklierhormoon. Bij hun kinderen werd op 6-8 jarige leeftijd gekeken naar onder andere het intelligentieniveau (‘IQ’).
Uit het onderzoek bleek dat kinderen van de groep zwangere vrouwen met te weinig schildklierhormoon, een IQ hadden dat gemiddeld vier punten lager was. Ook bij vrouwen met een te hoge hoeveelheid schildklierhormoon was het IQ van de kinderen gemiddeld vier punten lager.
De onderzoekers concludeerden op basis hiervan dat zowel te veel als te weinig schildklierhormoon bij zwangere vrouwen een verband lijkt te hebben met een lager IQ van het kind. Zij suggereren daarom dat bij behandeling met schildklierhormoon “voorzichtigheid is geboden”. De onderzoekers stellen dus niet – zoals het nieuwsbericht vermeldt – dat “zwangere vrouwen behandelen met schildklierhormoon schadelijk” is.

Is dit echt iets nieuws?

Het is al langere tijd bekend dat te weinig of te veel schildklierhormoon schadelijk is voor de hersenontwikkeling van een ongeboren kind. Het Rotterdamse onderzoek werd daarbij al gepubliceerd in 2015 in een internationaal wetenschappelijk tijdschrift, maar is nu in het nieuws vanwege het persbericht van het Erasmus MC met als aanleiding de promotie van een van de onderzoekers.

Het persbericht vermeldt ook dat “vanwege het risico dat er teveel aan schildklier ontstaat, de richtlijn onlangs is aangepast”. Het betreft hier een Amerikaanse richtlijn, die in Nederland niet gebruikt wordt. De Nederlandse richtlijn voor huisartsen en richtlijn voor gynaecologen baseren zich op onderzoek uit 2012. Dit oudere onderzoek concludeerde dat er bij het behandelen van zwangere vrouwen met een traag werkende schildklier met schildklierhormoon geen complicaties werden gemeld.
De Nederlandse richtlijnen adviseren daarom dat vrouwen die tijdens de zwangerschap te weinig schildklierhormoon aanmaken onder begeleiding van hun arts extra schildklierhormoon moeten slikken. Voor vrouwen die bekend zijn met een traag werkende schildklier en al schildklierhormoon gebruiken, geldt dat dat zij wanneer zij een kinderwens hebben extra schildklierhormoon moeten slikken.

Wat kunnen we hier nu concreet mee?

Het nieuwsbericht dat “zwangere vrouwen behandelen met schildklierhormoon schadelijk” is, blijkt niet juist te zijn overgenomen uit een persbericht van het Erasmus MC.
Het Rotterdamse onderzoek dat de basis vormt voor dit persbericht concludeerde in 2015 dat bij de behandeling met schildklierhormoon bij zwangere vrouwen met een traag werkende schildklier “voorzichtigheid geboden is”. Bij een te hoge of lage hoeveelheid schildklierhormoon zou er mogelijk sprake zijn van een verminderde intelligentie bij het kind.
Omdat vergelijkbaar onderzoek eerder andere resultaten toonde, zijn Nederlandse richtlijnen voor artsen nu niet aangepast. Aan vrouwen die tijdens hun zwangerschap te weinig schildklierhormoon aanmaken, wordt geadviseerd schildklierhormoon te slikken. Voor vrouwen met een kinderwens die al bekend zijn met een traag werkende schildklier, geldt dat zij extra schildklierhormoon moeten gebruiken. Voor deze vrouwen en ongeboren kinderen is het dus niet schadelijk, maar is wel voorzichtigheid geboden.

Nieuwsbrief

Over Dokter Media

Dokter Media is een platform ter nuancering en duiding van medisch nieuws.

Dokter Media is een initiatief van artsen Tijs Stehmann en Lester du Perron.

Betrouwbare website

Onze website is gecertificeerd door Health On the Net, dat staat voor betrouwbare informatie over gezondheid.