“Gynaecologen willen zwangeren sneller inleiden na drama Zweedse studie”

Kort geleden berichtten verschillende media over een Zweeds onderzoek naar risico’s van een zwangerschap langer dan 41 weken. Nadat zes baby’s gedurende het onderzoek waren overleden, adviseren de onderzoekers dat vrouwen waarschijnlijk tijdig ingeleid moeten worden.

Een review door Annemarie Post, promovendus medische biologie, Radboudumc Nijmegen
Link naar nieuwsbericht: klik hier
Link naar originele bron: klik hier

Wat is er op te maken uit de titel?

In de koppen van de NOS en het Algemeen Dagblad wordt nadruk gelegd op het feit dat er zes baby’s overleden gedurende het onderzoek: “Zes dode baby’s bij Zweedse studie…”, “…drama Zweedse studie”, “Onderzoek… stopgezet na zes dode baby’s”. Andere media benadrukken dat eerder kunstmatig op gang brengen van de bevalling (‘inleiden’) de kans op babysterfte verkleint.
Wat is hier nu eigenlijk aan de hand?

Waar komt dit nieuwsbericht vandaan?

Zweedse onderzoekers begonnen aan dit klinische onderzoek om erachter te komen of het beter is voor vrouwen en hun baby als de bevalling wordt ingeleid na 41 weken zwangerschap in plaats van hiermee te wachten tot 42 weken. Een zwangerschap duurt normaal gesproken 37 tot 42 weken. Als een zwangerschap langer duurt dan 42 weken, wordt het gevaarlijk voor het kind en wordt in veel landen de bevalling ingeleid. Dit was bij het begin van het onderzoek ook de gang van zaken in Zweden, en in veel gevallen ook in Nederland. Er waren echter aanwijzingen uit eerder onderzoek dat een zwangerschap na 41 weken al een hoger risico geeft op overlijden en gezondheidsproblemen bij de baby. Dit risico was echter zo klein dat de behandeling van zwangere vrouwen op basis van dit eerdere onderzoek nog niet was gewijzigd. De onderzoekers wilden nu nagaan of zij beter duidelijk konden krijgen wat de beste optie is voor vrouwen met een zwangerschap die al 41 weken duurt.

De beste manier in de medische wetenschap om een nieuwe behandelmethode te testen is een zogenaamd gerandomiseerd klinisch onderzoek. In zo’n onderzoek wordt een nieuwe behandelmethode, waarvan artsen op basis van eerder onderzoek denken dat deze positief kan uitpakken voor patiënten, vergeleken met de huidige, standaard behandelmethode. Patiënten die meedoen aan een gerandomiseerd klinisch onderzoek worden ingedeeld in één van de twee groepen, vaak zonder dat ze weten in welke groep ze zitten. Voor de patiënten die de standaardbehandelmethode krijgen, is er geen verschil met hoe ze normaal gesproken behandeld zouden worden, ondanks dat ze meedoen aan een wetenschappelijk onderzoek.

Onderzoekers bepalen van tevoren hoeveel patiënten ze deel willen laten nemen aan het onderzoek, zodat verschillen tussen de behandelmethodes goed duidelijk worden. Het Zweedse onderzoek is nu echter vroegtijdig stopgezet. Niet omdat het onderzoek mislukte, maar omdat bleek dat de nieuwe behandelmethode zoveel beter was dan de huidige standaard, dat de onderzoekers het niet ethisch vonden om de standaard behandelmethode nog toe te passen bij zwangere vrouwen. In de groep vrouwen die na 42 weken werd ingeleid, waren namelijk zes van de 1379 baby’s overleden, terwijl in de andere groep geen enkele baby overleed.

Is dit echt iets nieuws?

In een Nederlands onderzoek naar de risico’s van een lange zwangerschap dat eerder dit jaar gepubliceerd is, overleden twee kinderen van de 901 vrouwen die na 42 weken ingeleid werden, en één kind van de 900 vrouwen na 41 weken zwangerschap. Deze onderzoekers raadden ook aan om vrouwen bij 41 weken al te informeren over de voor- en nadelen van inleiden of wachten tot 42 weken. Het nieuwe Zweedse onderzoek laat nu duidelijkere verschillen zien tussen de risico’s op babysterfte tussen vrouwen die na 41 of 42 weken worden ingeleid. Het is belangrijk daarbij te benadrukken dat het risico op babysterfte gelukkig nog steeds erg klein was: maximaal 0.4%. Bovendien heeft het onderzoek dus geleid tot inzicht in betere behandelopties voor zwangere vrouwen en is het niet ‘de schuld’ van het onderzoek dat er zes baby’s zijn overleden, zoals wordt gesuggereerd in verschillende nieuwsberichten.

Wat kunnen we hier nu concreet mee?

Zweedse onderzoekers raden aan dat vrouwen die 41 weken zwanger zijn geadviseerd moeten worden over de optie om de zwangerschap in te leiden, om daarmee het overlijdensrisico van de baby te verkleinen. De Nederlandse gynaecologievereniging lijkt die aanbeveling over te gaan nemen.  Hierbij nemen ze ook de nadelen van inleiden mee, zoals meer pijnlijke weeën en de aanwijzingen dat kinderen van wie de geboorte is ingeleid vijf jaar na de geboorte meer gezondheidsproblemen hebben. Om de voor- en nadelen van het inleiden beter te kunnen afwegen wordt gewerkt aan een keuzehulp. Zwangere vrouwen kunnen die voor- en nadelen ook bespreken met hun gynaecoloog of verloskundige.