“Vaccineer zwangere vrouwen tegen kinkhoest”

Begin december 2015 meldde NRC Handelsblad dat “vaccinatie tijdens de zwangerschap de meest effectieve en veilige manier is om baby’s te beschermen tegen kinkhoest”. Het bericht is gebaseerd op een advies van de Gezondheidsraad aan minister Schippers van VWS.

Review door: Kirsten Klop, arts in opleiding tot huisarts, Universiteit Maastricht
Link naar nieuwsbericht: klik hier
Link naar originele bron: klik hier

Lees ook een vervolg op dit review: “Hoe is het nu met….?”

Wat is er op te maken uit de titel?

Uit de titel is op te maken dat zwangere vrouwen moeten worden gevaccineerd tegen kinkhoest. Het wordt niet gelijk duidelijk waarom dit zou moeten. Heeft dit te maken met voordelen voor de zwangere vrouw of juist de baby? Waarom wordt deze vaccinatie nu nog niet toegepast?

Waar komt dit nieuwsbericht vandaan?

In oktober 2015 gaf minister Schippers opdracht aan de Gezondheidsraad om onderzoek uit te voeren naar een aanpassing van het vaccinatiebeleid op het gebied van kinkhoest. De afgelopen jaren neemt het aantal gevallen van kinkhoest namelijk toe. Kinkhoest is een besmettelijke ziekte waar kinderen in Nederland tegen worden gevaccineerd. Hoofddoel van landelijke vaccinatie van zwangeren tegen kinkhoest zou de bescherming van zuigelingen en jonge kinderen zijn. Na een kinkhoestvaccinatie maakt het lichaam van de zwangere vrouw namelijk antistoffen tegen kinkhoest aan. Bij een zwangere vrouw gaan deze antistoffen via de navelstreng ook naar de ongeboren baby. De baby heeft dan bij de geboorte al antistoffen tegen kinkhoest en is de eerste maanden van het leven beschermd tegen deze ziekte.

Kinderen kunnen in Nederland al vanaf de leeftijd van zes weken gevaccineerd worden tegen kinkhoest. Maar de afweer van het kind komt pas tot stand in de weken na de eerste dosis van het vaccin, rond de leeftijd van twee maanden. Jonge baby’s zijn daarom in de eerste maanden onvoldoende beschermd tegen kinkhoest, terwijl juist bij deze groep kinkhoest ernstig kan verlopen.

Volgens de Gezondheidsraad is de beste periode om een zwangere vrouw tegen kinkhoest te vaccineren tussen de 28 en 32 weken zwangerschap. In deze periode worden de meeste antistoffen via de placenta aan het ongeboren kind gegeven. De Gezondheidsraad geeft dit advies op basis van recent Brits onderzoek. Het aantal ziektegevallen van kinkhoest bij zuigelingen van vijf maanden en jonger zou teruggebracht kunnen worden van 128 naar 26 per jaar.

Is dit echt iets nieuws?

Op dit moment worden kinderen in Nederland voor het eerst gevaccineerd tegen kinkhoest wanneer ze zes weken oud zijn. Vaccinatie tijdens de zwangerschap vindt op dit moment in Nederland nog niet plaats en zou daarom echt nieuw zijn. In landen als de Verenigde Staten (sinds 2011), het Verenigd Koninkrijk (sinds 2012) en België (sinds 2013) worden zwangere vrouwen al tegen kinkhoest gevaccineerd.

Wat kunnen we hier nu concreet mee?

Vaccinatie van zwangere vrouwen tegen kinkhoest zou op een effectieve en veilige manier voor het terugdringen van het aantal ziektegevallen van kinkhoest bij zuigelingen van vijf maanden en jonger kunnen zorgen. De Gezondheidsraad heeft daarom het advies om zwangere vrouwen te vaccineren tegen kinkhoest voorgelegd aan minister Schippers. Onlangs liet zij weten hier “voor de zomer” meer duidelijkheid over te geven. Zwangere vrouwen worden daarom op dit moment nog niet volgens een landelijk programma tegen kinkhoest gevaccineerd, maar kunnen de vaccinatie op eigen verzoek wel krijgen.