Berichten van Dokter Media

Dokter Media brengt nuance en duiding bij medisch nieuws.

“Superbacteriën bedreiging voor gezondheid Europese Unie”

05 maart 2017

Vorige week berichtten verschillende media over “superbacteriën” die een bedreiging zouden zijn voor “de algemene gezondheid”. Het bericht komt voort uit een onlangs gepubliceerd rapport over antibioticaresistentie in Europa.

Review door: Anne-Mieke Theunissen, basisarts
Link naar nieuwsbericht: klik hier
Link naar originele bron: klik hier

Lees ook een vervolg op dit review: “Hoe is het nu met….?”


Wat is er op te maken uit de titel?

“Superbacteriën” zouden zich zodanig “ontwikkeld hebben dat ze resistent zijn geworden voor antibiotica” en “een alarmerende bedreiging kunnen vormen voor de algemene gezondheid in de Europese Unie”, aldus NU.nl. Wat zijn superbacteriën precies? En hoe gevaarlijk zijn deze bacteriën voor de Nederlandse bevolking?

Waar komt dit nieuwsbericht vandaan?

Antibiotica zijn medicijnen tegen infecties door bacteriën. Elk soort antibioticum werkt tegen andere groepen bacteriën. Als een antibioticum regelmatig tegen een bacterie wordt gebruikt, dan kan de bacterie ongevoelig worden voor dit antibioticum. We noemen deze bacteriën dan resistent.
Sommige bacteriën zijn in verloop van tijd resistent geworden voor alledaagse antibiotica. Deze bacteriën worden ook wel ‘superbacteriën’ genoemd. De behandeling van een infectie door een superbacterie is daarom moeilijk. Soms zijn er behandelingen met meerdere antibiotica nodig. Mochten bacteriën ook resistent worden voor behandeling met deze ‘niet-alledaagse’ antibiotica, dan bestaat het gevaar dat een infectie met zo’n bacterie helemaal niet meer te behandelen is.

Eind februari verscheen een rapport van de Europese voedselveiligheidsautoriteit (EFSA) en het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding (ECDC). Hierin zijn gegevens van antibioticaresistentie van alle Europese landen in 2015 geanalyseerd. Het rapport concludeert dat er toename van antibioticaresistentie is bij twee bacteriën. Ook concluderen de onderzoekers dat resistentie in de Europese Unie niet overal gelijk is. In Noord- en West-Europese landen komt minder antibioticaresistentie voor dan in Zuid- en Oost-Europa. Volgens de onderzoekers wordt dit verschil veroorzaakt door het terughoudende gebruik van antibiotica in Noord- en West-Europese landen, waaronder ook Nederland.

Is dit echt iets nieuws?

Regelmatig verschijnen er berichten over superbacteriën in het nieuws. Vorige week deden ook de Verenigde Naties (VN) en Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) een oproep “op zoek te gaan naar een nieuw medicijn tegen twaalf superbacteriën”.
Met deze oproep wordt het mogelijke gevaar van antibioticaresistentie benadrukt, en worden overheden gemotiveerd om hier iets tegen te doen.

Dat dit probleem bij de Nederlandse overheid bekend is, blijkt uit de campagne “Ga voorzichtig om met antibiotica”. Tevens is in begin 2016 meer geld vrijgemaakt voor onderzoek naar antibioticaresistentie. Ook heeft Nederland al sinds 1996 de Stichting Werkgroep Antibiotica Beleid (SWAB) om “kwaliteit van het antibioticabeleid te optimaliseren” en om richtlijnen op te stellen om resistentie tegen te gaan. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) houdt “de actuele stand van antibioticaresistentie bij” en adviseert het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. De overheid heeft vijf belangrijke punten waarmee zij antibioticaresistentie wil beheersen en investeert komende vier jaar ruim 6 miljoen euro in onderzoek naar nieuwe antibiotica.

Wat kunnen we hier nu concreet mee?

Verschillende media meldden dat zogeheten superbacteriën een bedreiging vormen voor de gezondheid in de Europese Unie. Deze superbacteriën zijn ongevoelig voor alledaagse antibiotica. Op dit moment kan een infectie door superbacteriën vaak wel behandeld worden, door niet-alledaagse antibiotica. Maar mochten bacteriën ook tegen deze antibiotica resistent worden, dan zouden infecties onbehandelbaar kunnen worden.
Aanleiding voor de nieuwsberichten is een rapport over de toename van bacteriën die resistent zijn voor antibiotica in Europa. In West- en Noord-Europese landen, waaronder Nederland, komt minder antibioticaresistentie voor. Dit komt door het terughoudende gebruik van antibiotica in deze landen. Bij de Nederlandse overheid staat antibioticaresistentie hoog op de agenda. Zo investeert zij de komende jaren in onderzoek naar nieuwe antibiotica en is de campagne “Ga voorzichtig om met antibiotica” gestart.

Nieuwsbrief

Over Dokter Media

Dokter Media is een platform ter nuancering en duiding van medisch nieuws.

Dokter Media is een initiatief van artsen Tijs Stehmann en Lester du Perron.

Betrouwbare website

Onze website is gecertificeerd door Health On the Net, dat staat voor betrouwbare informatie over gezondheid.