“Kind krijgt vaak teveel antidepressiva”

Enige tijd geleden publiceerde De Telegraaf een nieuwsbericht waarin werd vermeld dat artsen zich slecht houden aan de richtlijn voor het voorschrijven van antidepressiva aan kinderen en tieners met een depressie. Het bericht is gebaseerd op een recent verschenen onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen.

Review door: Kirsten Klop, arts in opleiding tot huisarts, Universiteit Maastricht
Link naar nieuwsbericht: klik hier
Link naar originele bron: klik hier

Wat is er op te maken uit de titel?

Een kind zou volgens het nieuwsbericht “vaak teveel antidepressiva” krijgen. Om welke situaties gaat het hier precies? En wat wordt er eigenlijk met “teveel” bedoeld?
In het bericht wordt beschreven dat het gaat om kinderen en tieners met een depressie: artsen zouden bij hen vaker met een hogere dosering starten dan gewenst. Ook zouden artsen bij het voorschrijven van een antidepressivum niet voor het juiste middel kiezen.

Waar komt dit nieuwsbericht vandaan?

De huidige Nederlandse richtlijn psychiatrie adviseert artsen die een antidepressivum willen voorschrijven aan een kind of tiener met een depressie voor het middel fluoxetine te kiezen. Dit middel zou namelijk het beste werken bij behandeling van depressies bij jonge mensen. Ook zou het risico op zelfmoord tijdens behandeling met fluoxetine lager zijn dan bij andere antidepressiva. Daarnaast staat in de richtlijn dat bij kinderen gestart moet worden met een lage dosering, namelijk een kwart tot de helft van de volwassen dosering.

Onderzoekers van de Rijksuniversiteit Groningen hebben bij kinderen tussen 6 en 17 jaar met een depressie bekeken of de soort en dosering van voorgeschreven antidepressiva overeenkwamen met de Nederlandse richtlijn. Tijdens de onderzoeksperiode startten ongeveer 3000 patiënten met een antidepressivum. Uit deze analyse bleek dat niet het middel fluoxetine, maar de antidepressiva paroxetine en citalopram het vaakst waren voorgeschreven. De startdosering was bovendien in 58% van de gevallen bij kinderen en in slechts 16% van de gevallen bij tieners in overeenstemming met de richtlijn. Bij 60% van de tieners werd direct een volwassen dosering voorgeschreven.

De onderzoekers concluderen op basis van deze gegevens dat Nederlandse artsen zich slecht aan de richtlijn houden. Zij opperen dat “artsen moeten worden gewezen op het belang van het volgen van de richtlijn en het voorzichtig doseren van antidepressiva bij kinderen en tieners.”

Is dit echt iets nieuws?

Er is, zo melden de onderzoekers, nog niet eerder onderzoek gedaan naar voorgeschreven doseringen van antidepressiva bij kinderen in Nederland. Uit het onderzoek blijkt nu dat artsen vaak een ander middel of hogere dosering voorschrijven dan de richtlijn adviseert. De onderzoekers maken wel een belangrijke kanttekening: het onderzoek is uitgevoerd met beperkte gegevens over de patiënten. Hierdoor konden zij niet nagaan of en waarom een arts misschien bewust voor een ander middel of andere dosering had gekozen.

Wat kunnen we hier nu concreet mee?

Onderzoekers van de Rijksuniversiteit Groningen concluderen dat de Nederlandse richtlijn voor het gebruik van antidepressiva bij kinderen slecht gevolgd wordt: er wordt vaker een ander antidepressivum voorgeschreven dan de richtlijn adviseert en vaak in een te hoge dosering. Of artsen misschien bewust afwijken van de richtlijn kon met het onderzoek echter niet worden onderzocht.
Volgens de onderzoekers zal er verder onderzoek plaats moeten vinden om te kijken waarom Nederlandse artsen van de richtlijn afwijken. Zij denken dat het op dit moment vooral belangrijk is dat artsen zich bewust worden van het belang van het volgen van de richtlijn. De onderzoekers hopen dat artsen hierdoor het voorkeursmiddel fluoxetine zullen gaan voorschrijven in plaats van het nu veel voorgeschreven middel citalopram.