Is er een doorbraak in de behandeling van clusterhoofdpijn?

Verschillende media schrijven over een nieuwe behandeling voor clusterhoofdpijn. Elektrische ‘stroomstootjes’ zouden de hoofdpijn verlichten door het prikkelen van een zenuw in het achterhoofd. Dat lijkt voor deze patiënten inderdaad groot nieuws, al zal de behandeling nog niet direct voor iedere patiënt beschikbaar zijn.

Een review door: de redactie
Link naar nieuwsbericht: klik hier
Link naar originele bron: klik hier

Wat suggereert de kop?

Onder meer de NOS, het Algemeen Dagblad en de Volkskrant schrijven over een mogelijke doorbraak bij de behandeling van clusterhoofdpijn. Wat is clusterhoofdpijn eigenlijk? En wat voegt deze nieuwe ontdekking toe aan de bestaande behandelmogelijkheden?

Waar komt dit nieuwsbericht vandaan?

Clusterhoofdpijn is een zeldzame, zeer hevige vorm van aanvalsgewijze hoofdpijn. Het is niet bekend waar clusterhoofdpijn door ontstaat. Het is iets anders dan migraine, waarbij hoofdpijn vaak lange tijd (tot enkele dagen) aanhoudt. Bij clusterhoofdpijn duren de aanvallen korter, zijn ze heviger en komen ze vaker en sneller terug. Pijnstillers zoals paracetamol of ibuprofen helpen niet; de behandeling bestaat uit het medicijn sumatriptan of het inademen van 100% zuurstof. Ook zijn er medicijnen die de kans op een nieuwe aanval iets kunnen verlagen. Maar sommige patiënten hebben weinig baat bij deze bestaande behandelingen, waardoor ze regelmatig hevige hoofdpijnaanvallen houden die hun leven kunnen beheersen. Er wordt daarom al jaren onderzoek gedaan naar mogelijke nieuwe behandelingen.

Onderzoekers verbonden aan het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) hebben sinds 2010 onderzocht of elektrische stimulatie van een zenuw in het achterhoofd kan helpen om clusterhoofdpijn te behandelen. Bij die behandeling wordt een zogenaamde ‘neurostimulator’ onder de huid van het achterhoofd ingebracht, en verbonden met een kastje dat onder de huid van de bil of buik wordt geplaatst.
Voor het onderzoek werden 130 patiënten met langdurige onbehandelbare clusterhoofdpijn, ten minste een jaar lang behandeld met zo’n neurostimulator. De hoofdpijnaanvallen bleken daardoor gemiddeld met de helft af te nemen: van ongeveer 18 per week tot ongeveer 9 per week. Een aantal patiënten had zelfs helemaal geen hoofdpijn meer. Er deden zich wel regelmatig milde bijwerkingen voor, zoals pijn of een wondje ter plaatse van de neurostimulator, of problemen met de werking van het apparaat. Uit een persbericht van het LUMC blijkt dat meer dan 90% van de patiënten zeer tevreden was over de behandeling, die dan ook ‘veelbelovend’ wordt genoemd.

Is dit echt iets nieuws?

Er wordt al lange tijd onderzoek gedaan naar nieuwe behandelingen voor clusterhoofdpijn, waarbij zenuwstimulatie al op verschillende manieren is geprobeerd. Jaren terug leek stimulatie van een dieper gelegen hersengebied een mogelijkheid, maar het risico op ernstige bijwerkingen zoals hersenbloedingen bleek daarbij te groot. Het onderzoek naar de oppervlakkige zenuwstimulatie dat nu is gepubliceerd loopt dus ook al sinds 2010, en blijkt zowel werkzaam als voldoende veilig. Het lijkt daarom echt een nieuwe bruikbare behandeling voor patiënten met – tot nu toe onbehandelbare – clusterhoofdpijn.

Wat kunnen we hier nu concreet mee?

De resultaten uit het Leidse onderzoek zullen hoopgevend zijn voor alle patiënten met clusterhoofdpijn, al is de behandeling alleen beschikbaar voor patiënten die geen baat hebben bij de bestaande behandelmogelijkheden. De nieuwe behandeling zal vanwege de speciale deskundigheid die nodig is door vijf ziekenhuizen in Nederland worden uitgevoerd. De behandeling zal bovendien worden vergoed door de zorgverzekering, als is gebleken dat andere behandelingen niet werken.
De patiëntenorganisatie noemt de ontwikkeling “geweldig nieuws voor al die patiënten die al zo lang last hebben van onbehandelbare ondragelijke clusterhoofdpijnen.” Patiënten met clusterhoofdpijn die vragen hebben over de behandeling kunnen contact opnemen met hun huisarts of neuroloog.