Harriëtte Koop wint De NuanceRing 2020!
Wetenschapsvoorlichter Harriëtte Koop heeft De NuanceRing 2020 gewonnen. Harriëtte kreeg een ruime meerderheid van de stemmen en mag daarom dit eerste jaar De NuanceRing in ontvangst nemen. Gefeliciteerd Harriëtte!!
De bekendmaking was vanochtend live te horen op NPO Radio 1: luister het fragment hier terug.
Harriëtte Koop is wetenschapsvoorlichter bij de Radboud Universiteit in Nijmegen. Zij werd door de redactie van Dokter Media genomineerd voor De NuanceRing voor haar genuanceerde persbericht over onderzoek naar de mogelijk schadelijke effecten van siliconendeeltjes uit borstimplantaten. En met iets meer dan de helft van alle stemmen is Harriëtte door het publiek tot duidelijke winnaar van De NuanceRing 2020 uitgeroepen.
Dit zijn enkele reacties van lezers die op Harriëtte hebben gestemd:
"Een zorgvuldig geschreven, informatief, en genuanceerd persbericht, waarin niet op de zaken vooruitgelopen wordt, maar de noodzaak van verder onderzoek continu benadrukt wordt.”
“Borstimplantaten zijn een ontzettend gevoelig onderwerp, dat mensen op zeer persoonlijke wijze raakt. Met dit onderwerp is in het verleden wel eens onzorgvuldig omgegaan, wat veel angst kan veroorzaken bij patiënten. Het is goed om te zien dat dit artikel er zorgvuldig mee omgaat.”
“Een ongenuanceerd nieuwsbericht begint vaak bij een persbericht, waar de journalist zich dan weer op baseert. Als de basis goed is, zal het vervolg ook genuanceerder worden gebracht.”
De redactie van Dokter Media onderschrijft deze reacties volledig.
Harriëtte krijgt De NuanceRing later deze week uitgereikt, zodra haar naam in de glazen stolp is gegraveerd.
De redactie van Dokter Media wil ook Elisa Heisen en Sander Voormolen graag nogmaals feliciteren met hun nominatie, die op onze webpagina over De NuanceRing zal blijven staan.
Ongenuanceerde medische nieuwsberichten zijn van invloed op lezers, patiënten, artsen en andere betrokkenen: ze leiden tot valse hoop bij de patiënt en diens naasten, en artsen melden dat hun patiënten een verkeerd beeld krijgen over hun ziekte of behandelmogelijkheden. Bovendien leidt ongenuanceerde berichtgeving tot een minder betrouwbaar beeld van media.
De redactie van Dokter Media vindt dat het genuanceerd en concreet brengen van medisch nieuws beloond moet worden. Daarom reikt Dokter Media sinds 2021 op 18 januari (de verjaardag van Dokter Media)
De NuanceRing uit: een jaarlijkse prijs voor de beste of meest originele bijdrage aan het tot stand komen van genuanceerd medisch nieuws.
Alle personen, afdelingen en instanties die zich hebben ingezet om medisch nieuws – in landelijke media – op een genuanceerde wijze te brengen, zoals journalisten, redacties, onderzoekers en communicatieafdelingen maken kans.
Uit verschillende inzendingen nomineert onze redactie drie kandidaten, waarna lezers en volgers van Dokter Media gedurende een week kunnen stemmen op hun favoriet. De genomineerde met de meeste stemmen wint De NuanceRing.
Hieronder vind je informatie over de drie genomineerden van 2020.
Over De NuanceRing
We zijn bijzonder verheugd dat de geweldige mensen van Oogst Goudsmeden deze prachtige ring voor ons beschikbaar hebben gesteld: "De ring symboliseert verdieping, details en gelaagdheid, heeft vele verschillende hoeken en laat je zien dat er meer te ontdekken is dan je op het eerste gezicht kan zien."
De blaadjes van de bloem staan symbool voor de verschillende schakels (zoals de onderzoeker, de communicatieafdeling van het onderzoeksinstituut, de journalist en de eindredactie van het medium) die samen tot een mooie genuanceerde communicatie van onderzoeksresultaten moeten komen.
Met deze ring hebben we van De NuanceRing een echte trofee kunnen maken. De NuanceRing wordt een wisseltrofee: de naam van de winnaar wordt ieder jaar in de glazen stolp gegraveerd en de winnaar mag de trofee een jaar lang bij zich houden.
Wetenschapsvoorlichter Harriëtte Koop (Radboud Universiteit) - 51% van de stemmen
Voor het persbericht ‘Siliconen kunnen tot celdood leiden’.
Medische nieuwsberichten in de reguliere media zijn vaak gebaseerd op persberichten van academische centra. Uit onderzoek is gebleken dat overdrijving in zo’n persbericht sterk gepaard gaat met overdrijving in het nieuwsbericht. Het is daarom van groot belang dat onderzoeksresultaten zorgvuldig in academische persberichten worden beschreven.
Het persbericht van de Radboud Universiteit – over de mogelijke schadelijke effecten van siliconendeeltjes uit borstimplantaten – heeft niet alleen een genuanceerde kop, maar zorgt in de inleiding direct voor nuance door te stellen dat “er nog veel openstaande vragen zijn over wat dit zou kunnen betekenen voor de gezondheidseffecten van siliconen borstimplantaten’. Ook wordt het persbericht verduidelijkt door een afbeelding die uitlegt hoe siliconendeeltjes in het lichaam celdood kunnen veroorzaken, waarbij een duidelijke kanttekening wordt geplaatst bij de resultaten van het onderzoek: “Het is nog niet bekend wat het effect is op het lichaam en of hierdoor gezondheidsklachten ontstaan. Dat moet nog verder worden onderzocht.”
Het persbericht wordt afgesloten met verschillende vragen die verder onderzoek zal moeten beantwoorden, waardoor nog eens de beperkingen van het huidige onderzoek benadrukt worden.
Dit persbericht, dat werd geschreven door wetenschapsvoorlichter Harriëtte Koop, heeft daarom op zeer genuanceerde wijze onderzoeksresultaten gepresenteerd over een onderwerp waar nog veel onduidelijkheid over is en dat vaak ook juist ongenuanceerd in het nieuws komt.
Journalist Elisa Heisen (RTL Nieuws) - 17% van de stemmen
Voor het nieuwsbericht ‘Helpt het slikken van Vitamine D tegen het coronavirus?’.
Medische nieuwsberichten gaan nogal eens voorbij aan wat een bevinding of ontdekking nu concreet voor de lezer of patiënt betekent. Zo verschenen er in 2020 verschillende onderzoeken en nieuwsberichten over een mogelijk verband tussen een laag vitamine D gehalte in het bloed en het risico op infectie met het coronavirus. Dit mogelijke verband zorgde uiteindelijk zelfs voor een run op de vitamine bij de drogist. Maar al ruim voordat in de media en de spreekkamers het gesprek ontstond over het mogelijke nut van het slikken van vitamine D om een corona-infectie te voorkomen, schreef Elisa Heisen daar een uitgebreid, informatief en genuanceerd nieuwsbericht over. Op gestructureerde wijze geeft zij in eenvoudige taal antwoord op de vraag: ‘Helpt het slikken van vitamine D tegen het coronavirus?’. Hierbij wordt het belangrijke verschil tussen ‘een verband’ en ‘oorzaak-gevolg’ aangestipt en achtergrondinformatie over de vitamine gegeven. Bovendien worden deskundigen geconsulteerd en worden standpunten van het Voedingscentrum, het RIVM en de NVWA genoemd.
Dit alles maakt het een informatief, genuanceerd en concreet nieuwsbericht, over een onderwerp waar pas later in het jaar veelvuldig (en regelmatig met minder nuance) door andere media over werd geschreven. Overigens werkt Elisa Heisen sinds 1 januari 2021 voor NU.nl.
Wetenschapsjournalist Sander Voormolen (NRC) - 32% van de stemmen
Voor het nieuwsbericht ‘Tumor gesmoord door celkern op slot te zetten’.
Wetenschapsjournalist Sander Voormolen schreef een nieuwsbericht over fundamenteel, ingewikkeld maar belangrijk onderzoek naar de groei van kankercellen. Onderzoekers hadden ontdekt dat het blokkeren van zogenaamde ‘kernporiën’ van kankercellen “kankercellen doden, tumorgroei remmen en tumor afname stimuleren”. Voormolen beschrijft die bevindingen, die ook zomaar als ‘Mogelijke nieuwe behandeling voor kanker’ hadden kunnen worden verkondigd, op zeer genuanceerde wijze: “Het onderzoek […] is nog in een heel pril stadium, en de methode die is onderzocht is nog bij lange na niet geschikt voor behandeling van patiënten.” Die belangrijke kanttekening en concretisering schrijft hij bovendien al in de derde alinea van het nieuwsbericht, en niet (zoals vaak gebeurt) pas helemaal aan het eind van het bericht. Het nieuwsbericht draagt daarom op een prijzenswaardige manier bij aan genuanceerde berichtgeving over onderzoek naar kanker.
Noemenswaardig is overigens ook dat de eindredactie – die de kop boven een nieuwsbericht bepaalt – van NRC de verleiding om termen als ‘doorbraak’ en ‘revolutie’ te gebruiken heeft weten te weerstaan, en heeft gekozen voor een kop die de essentie van het onderzoek vangt zonder vooruit te lopen op mogelijke toekomstige toepassingen voor de patiënt.
Nieuwsbrief
Over Dokter Media
Dokter Media is een platform ter nuancering en duiding van medisch nieuws.
Dokter Media is een initiatief van artsen Tijs Stehmann en Lester du Perron.
Betrouwbare website
Onze website is gecertificeerd door Health On the Net, dat staat voor betrouwbare informatie over gezondheid.