“Pletten hoeft niet meer bij borstkankeronderzoek”

Trouw meldde eerder deze maand dat er “eindelijk een nieuwe techniek is” voor röntgenonderzoek naar borstkanker. Het bericht schrijft over een techniek die is bedacht door twee hoogleraren van het AMC Amsterdam.

Review door: redactie
Link naar nieuwsbericht: klik hier
Link naar originele bron: klik hier

Wat is er op te maken uit de titel?

Het “pletten” van borsten bij borstkankeronderzoek zou niet meer nodig zijn. De inleiding van het nieuwsbericht schrijft dat röntgenonderzoek naar borstkanker (ook wel: mammografie) vaak pijn doet. “Eindelijk is er een nieuwe techniek”.

Waar komt dit nieuwsbericht vandaan?

Beeldvormend onderzoek naar borstkanker bij vrouwen wordt gedaan middels röntgenonderzoek van de borsten. Dit röntgenonderzoek gebeurt met een mammograaf, een apparaat met twee platen waartussen een borst wordt samengedrukt om het borstweefsel goed te kunnen afbeelden. Dit samendrukken van de borst kan pijnlijk zijn. Volgens het nieuwsbericht blijkt dat 10 tot 15% van de vrouwen die geen gehoor geven aan hun oproep voor het bevolkingsonderzoek, dit doet vanwege het opzien tegen de pijn.
Twee hoogleraren van het AMC hebben, al in 2010, een nieuwe techniek ontwikkeld waardoor de platen van de mammograaf niet meer ‘te hard’ op de borst hoeven te drukken (de borst wordt dus minder ‘geplet’). Dit kan leiden tot het voorkomen van “onnodig doordrukken met onnodige pijn”. Het nieuwsbericht in Trouw schrijft dat “ernstige pijn bij vrouwen met gevoelige borsten wordt verminderd met 27 tot 42 procent”, waarbij de beeldkwaliteit van de röntgenfoto’s gelijk blijft.
Waarom de techniek juist nu door Trouw onder de aandacht wordt gebracht en daarbij wordt geïntroduceerd als “eindelijk een nieuwe techniek”, wordt uit het nieuwsbericht niet duidelijk.

Is dit echt iets nieuws?

In 2010 schreef het AMC magazine al over de ontwikkeling van de nieuwe techniek voor mammografie. De techniek wordt sinds 2013 gebruikt in het AMC en mag sinds officiële certificering van de techniek in november 2015 ook buiten het AMC worden toegepast. Het afgelopen jaar zijn in uiteenlopende media verschillende nieuwsberichten over de techniek verschenen, waaronder in De Telegraaf, maar bijvoorbeeld ook in magazine Margriet.
In de verschillende berichten wordt aangegeven dat de techniek nog niet kan worden toegepast bij het bevolkingsonderzoek naar borstkanker. Dit komt onder meer doordat de ontwikkelde ‘drukgestuurde platen’, niet passen op de momenteel gebruikte mammografen. Het instituut dat het bevolkingsonderzoek coördineert, het RIVM, legt op haar website uit dat er “belangstelling is om deze nieuwe methode toe te passen”, maar dat het aanpassen van alle onderzoekscentra tijd en geld kost. “Hierdoor zal het in elk geval een paar jaar zal duren voordat de nieuwe methode volledig is ingevoerd in het bevolkingsonderzoek”.

Wat kunnen we hier nu concreet mee?

Twee hoogleraren van het AMC Amsterdam hebben een techniek ontwikkeld waardoor röntgenonderzoek van de borst minder pijnlijk hoeft te zijn. De borst wordt nog steeds samengedrukt tussen twee platen, maar de druk waarmee dit gebeurt wordt door sensoren gereguleerd. De techniek lijkt vooral minder pijn te geven bij vrouwen met kleine of gevoelige borsten. Een minder pijnlijk onderzoek zou bovendien kunnen leiden tot een betere opkomst bij het bevolkingsonderzoek naar borstkanker.
Ondanks dat de techniek sinds enkele maanden ook buiten het AMC mag worden gebruikt, kan deze nog niet gelijk bij het bevolkingsonderzoek worden toegepast. Het RIVM legt hier over uit op haar website. In een kader bij het nieuwsbericht in Trouw vertelt een directeur van het bevolkingsonderzoek de techniek “veelbelovend” te vinden. Maar het ‘pletten’ is dus niet direct verleden tijd: “We hopen in 2018 aan de slag te kunnen met mammografen die minder pijn veroorzaken, al dan niet met hulp van drukgestuurde platen”.