“Onnodig lang wachten bij gescheurde kruisband? Snel opereren betere optie”

De Telegraaf kopt dat mensen met een gescheurde kruisband het beste zo snel mogelijk geopereerd kunnen worden. Dat zou blijken uit Nederlands onderzoek waarin een snelle operatie werd vergeleken met niet of pas later opereren. Inderdaad hadden mensen die snel werden geopereerd uiteindelijk een iets betere functie van hun knie, maar de onderzoekers twijfelen zelf of dat kleine verschil in de praktijk van belang is. Uit het onderzoek blijkt ook dat zeker een deel van de mensen juist helemaal niet geopereerd hoeft te worden.

Een review door: de redactie
Link naar nieuwsbericht: klik hier
Link naar originele bron: klik hier

Wat suggereert de kop?

De Telegraaf maakt met deze kop duidelijk dat mensen met een gescheurde kruisband voortaan snel geopereerd moeten worden. Blijkbaar wordt daar tegenwoordig nog vaak “onnodig lang” mee gewacht.
Moeten iedereen die een kruisband scheurt dus voortaan zo snel mogelijk onder het mes?

Waar komt dit nieuwsbericht vandaan?

In de knie zitten twee zogeheten kruisbanden: een voorste en een achterste kruisband. De kruisbanden houden de knie stabiel tijdens het bewegen. Door een ongeluk of sportongeval kan een kruisband scheuren, meestal de voorste kruisband. De knie wordt dan snel dik en onstabiel, en een gescheurde kruisband groeit niet meer vast. De functie en stabiliteit van de knie kunnen herstellen met behulp van fysiotherapie, maar soms werkt dat onvoldoende en is een operatie nodig waarbij een nieuwe kruisband wordt aangelegd. Soms worden mensen ook al direct na het scheuren van de kruisband geopereerd, vaak als het fanatieke (professionele) sporters zijn.

Nederlandse onderzoekers van 6 verschillende ziekenhuizen wilden nu die twee behandelopties eens goed met elkaar vergelijken. Ze verdeelden 163 mensen met een gescheurde voorste kruisband willekeurig over twee groepen: de ene groep kreeg eerst fysiotherapie en als dat onvoldoende bleek te helpen een operatie, de andere groep kreeg direct een operatie. De deelnemers vulden na 3, 6, 12 en 24 maanden een vragenlijst in over hun klachten en functie van de knie, en of ze weer konden sporten.

De groep die begon met fysiotherapie had na 3 maanden een betere score op de vragenlijst, maar na 9 maanden bleek de groep die direct geopereerd was in het voordeel. Ook na 12 en 24 maanden gaven de direct geopereerde mensen een betere score aan hun knie, maar dat verschil was uiteindelijk nog maar 5 punten op een schaal van 0 tot 100. De onderzoekers schrijven dat dat verschil wel meetbaar was (het verschil was statistisch significant) maar dat het verschil zo klein is dat mensen het in de praktijk misschien niet zullen merken (het verschil is misschien niet klinisch relevant). Zij concluderen daarom dat onduidelijk blijft of een directe operatie inderdaad “een betere optie” is zoals De Telegraaf schrijft. Een belangrijke overweging daarbij is dat 50% van de mensen die begonnen met fysiotherapie alsnog werd geopereerd, maar dat de andere helft (dus 25% van alle deelnemers) geen operatie nodig had.

Is dit echt iets nieuws?

Twee van de betrokken chirurg-onderzoekers geven in De Telegraaf aan dat er al jaren wordt getwijfeld aan de beste behandeling bij een gescheurde kruisband. Die vraag kan echter ook na dit onderzoek nog steeds niet overtuigend worden beantwoord: het verschil tussen de twee groepen is daarvoor te klein, en 25% van de deelnemers had dus geen operatie nodig. En omdat de deelnemers willekeurig over de groepen werden verdeeld, is het best mogelijk dat er ook in de groep mensen die direct werden geopereerd mensen zaten die ook zonder operatie hadden gekund. Zo zou het zelfs kunnen zijn dat misschien wel 50% van alle mensen met een gescheurde kruisband zonder operatie voldoende kan herstellen. Daar staat tegenover dat de mensen die na een aantal maanden fysiotherapie alsnog geopereerd moeten worden, misschien beter direct geopereerd hadden kunnen worden.

Wat kunnen we hier nu concreet mee?

Het Nederlandse onderzoek laat dus zeker níét zien dat een snelle operatie sowieso de beste behandeling is bij een gescheurde voorste kruisband. Het laat eerder zien dat direct opereren of eerst fysiotherapie en eventueel alsnog opereren, elkaar in het algemeen niet veel ontlopen. De onderzoekers voegen daar nog aan toe dat ook gewrichtsslijtage of andere gevolgen op langere termijn niet vaker bij een van beide behandelopties voorkomen. De grote vraag is daarom nu of al vóóraf is in te schatten welke mensen met een gescheurde voorste kruisband baat hebben bij een snelle operatie en welke mensen naar verwachting met alleen fysiotherapie voldoende zullen herstellen.
Vervolgonderzoek naar die vraag blijkt al te zijn begonnen, zo is te lezen in het nieuwsbericht: “Uiteindelijk willen we straks op basis van een algoritme zo goed mogelijk kunnen voorspellen welke aanpak het beste past bij de individuele patiënt.” Tot die tijd zullen arts en patiënt dus het mogelijk kleine voordeel van direct opereren moeten blijven afwegen tegen de reële kans dat iemand met behulp van fysiotherapie een operatie bespaard kan blijven.