Sterfte van kinderen door hoestdrank in Gambia en Indonesië; ook een risico in Nederland?
Verschillende media berichtten over hoestdranken die vermoedelijk ernstige nierschade en sterfte bij kinderen in Gambia en Indonesië hebben veroorzaakt. Wat betekent dit voor de Nederlandse situatie? Zijn de hoestdranken in Nederland veilig en hoe wordt deze veiligheid precies gewaarborgd?
Een review door: Aisha Ahmed, projectapotheker Academic Pharma LUMC, vanuit de samenwerking tussen Dokter Media en de afdeling klinische farmacologie van het Leids Universitair Medisch Centrum.
Link naar nieuwsbericht: klik hier
Link naar originele bron: klik hier
Wat suggereert de kop?
De berichten in de media gaan over verschillende hoestdranken die in Gambia en Indonesië werden verkocht. Deze hoestdranken zouden ernstige nierschade bij kinderen veroorzaken met uiteindelijk overlijden tot gevolg. Bestaat dit risico ook in Nederland?
Waar komt dit nieuwsbericht vandaan?
Op 5 oktober 2022 stuurde de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) al een internationale waarschuwing uit over hoestdranken die in Gambia verkocht werden. Daar werd onderzoek gedaan naar het overlijden van meerdere kinderen als gevolg van ernstig nierfalen. Gebruik van bepaalde hoestdrank bleek daar de mogelijke oorzaak van. Naar aanleiding van de waarschuwing werden ook in Indonesië hoestdranken getest. Ook daar waren kinderen overleden aan nierfalen. Uit testen bleek dat verschillende hoestdranken schadelijke stoffen bevatten.
Schadelijke stoffen in hoestdrank?
Om te achterhalen hoe schadelijke stoffen in hoestdranken terechtkomen, moet er gekeken worden naar de samenstelling van de hoestdranken. De samenstelling van hoestdranken bestaat uit één of meerdere werkzame stoffen in combinatie met verschillende hulpstoffen. Hulpstoffen worden aan hoestdranken toegevoegd om o.a. de smaak, dikte, houdbaarheid en stabiliteit van de drank te beïnvloeden.
Hulpstoffen die vaak in hoestdranken aangetroffen worden zijn bijvoorbeeld sorbitol, propyleenglycol of glycerol. Van deze stoffen is bekend dat als zij op een onjuiste manier geproduceerd worden, er verontreinigingen in kunnen komen zoals di-ethyleenglycol of ethyleenglycol. Dit zijn schadelijke stoffen die bijvoorbeeld gebruikt worden in antivriesmiddelen. Inname van een lage hoeveelheid van deze stoffen kan al schadelijke effecten geven bij mensen, zoals acuut nierfalen. Vooral zeer jonge kinderen waarbij de nieren nog in ontwikkeling zijn, zijn hier gevoelig voor, en bij hen kan acuut nierfalen uiteindelijk leiden tot de dood. In zowel Gambia als Indonesië werden deze schadelijke stoffen aangetroffen in hoestdranken.
Is dit echt iets nieuws?
Vervuilingen met dergelijke stoffen hebben in het verleden helaas al vaker mensenlevens geëist. Zo zijn er uit de afgelopen 70 jaar zeker 12 gevallen bekend waarbij vergiftiging met di-ethyleenglycol of ethyleenglycol heeft plaatsgevonden.
Wat kunnen we hier nu concreet mee?
Om te voorkomen dat schadelijke stoffen terechtkomen in geneesmiddelen, is er in Europa strenge wet- en regelgeving opgesteld om de kwaliteit van geneesmiddelen te waarborgen. Leveranciers van grondstoffen en producenten van geneesmiddelen dienen te werken volgens Good Manufacturing Practice (GMP). Dit zijn regels waar alle gebruikte materialen en processen tijdens de productie van geneesmiddelen aan moeten voldoen. Zo moeten werkzame stoffen, maar ook eerder genoemde hulpstoffen, testen ondergaan in het laboratorium op veiligheid. Of bedrijven voldoen aan de eisen van de GMP wordt getoetst door de toezichthouders van het land waar de geneesmiddelen geproduceerd worden, zo ook in Nederland.
Als er door een Nederlandse fabrikant een hoestdrank gemaakt wordt, worden de gebruikte hulpstoffen apart gecontroleerd. Deze controle vindt plaats door zowel de fabrikant van de hulpstof als de Nederlandse fabrikant van de hoestdrank zelf, waarbij de hulpstof in een laboratorium wordt getest op kwaliteit en zuiverheid.
Door de strenge wet- en regelgeving in Nederland is de kans dat er bij ons vervuilde hoestdrank op de markt komt zeer klein. Dat is anders dan in Gambia en Indonesië waar er minder strenge controle is op de productie van geneesmiddelen. De hoestdranken die in Nederland bij drogist of apotheek verkrijgbaar zijn zullen dus niet deze vervuilde hulpstoffen bevatten.
Nieuwsbrief
Over Dokter Media
Dokter Media is een platform ter nuancering en duiding van medisch nieuws.
Dokter Media is een initiatief van artsen Tijs Stehmann en Lester du Perron.
Betrouwbare website
Onze website is gecertificeerd door Health On the Net, dat staat voor betrouwbare informatie over gezondheid.