Berichten van Dokter Media

Dokter Media brengt nuance en duiding bij medisch nieuws.

“Kinderartsen: ‘Te vroeg om onbekende ziekte bij kinderen aan covid-19 te wijten'”

17 mei 2020

Vorige week schreef NOS.nl over een ‘onbekende ziekte’ waarvoor twee Nederlandse kinderen op een intensivecare behandeld zijn. Er wordt gedacht aan een mogelijke relatie met het nieuwe coronavirus. Dit bericht werd overgenomen door landelijke en Europese media. Deze nieuwsberichten zijn een reactie op een waarschuwing over de ‘onbekende ziekte’ door de Britse vereniging voor kinder-intensivecare.

Een review door: Donica Lodder, arts kindergeneeskunde, Zaans Medisch Centrum
Link naar nieuwsbericht: klik hier
Link naar originele bron: klik hier


Wat is er op te maken uit de titel?

De titel suggereert dat er een nieuwe ‘onbekende ziekte’ is die kinderen treft. Er wordt gedacht aan een mogelijke relatie met het nieuwe coronavirus (SARS-CoV-2) dat de ziekte Covid-19 veroorzaakt. Maar tegelijkertijd is het “voor een echt verband nog te vroeg”.
Dit roept diverse vragen op, want wat is dit voor mysterieuze ziekte? En is er nou wel of geen verband met Covid-19? Kinderen zouden daar toch juist minder ziek van worden?

Waar komt dit nieuwsbericht vandaan?

Eind april schreef de Britse vereniging voor kinder-intensivecare een bericht aan Britse artsen om alert te zijn op symptomen van een nieuwe onbekende ziekte, waarvoor een aantal kinderen behandeld werd op de intensivecare (IC). De kinderen zouden hevige ontstekingsreacties hebben met klachten van onder andere hart, longen, huid en darmen. De symptomen zouden lijken op die van de ziekte van Kawasaki en van het Toxische Shock Syndroom. “Veel” van hen zouden positief zijn getest voor SARS-CoV-2. Ook in andere landen zijn soortgelijke gevallen beschreven. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) vraagt artsen alert te zijn en nieuwe gevallen te melden.

De ziekte van Kawasaki is een ontsteking van de bloedvaten (vasculitis), die met name bij jonge kinderen voorkomt. Dit uit zich klassiek in onder andere langdurig hoge koorts, huidafwijkingen, slijmvliesontsteking en opgezette lymfeklieren. Hoewel we dit ziektebeeld al langer kennen, is de oorzaak nog grotendeels onbekend. Er is geen test om de ziekte van Kawasaki aan te tonen of uit te sluiten. De diagnose wordt gesteld op basis van symptomen.

Directe aanleiding voor het nieuwsbericht op NOS.nl is de bekendmaking dat ook in Nederland twee kinderen op de IC opgenomen waren met soortgelijke klachten. In totaal zouden zo’n tien Nederlandse kinderen dit soort symptomen hebben gehad. Bij een van hen is SARS-CoV-2 gevonden in de keel, drie anderen zouden het virus mogelijk al eerder hebben doorgemaakt. Of deze kinderen daadwerkelijk de ziekte van Kawasaki hebben of dat het een andere ziekte betreft, is nog niet bekend. De komende tijd zal daarom ook in Nederland, net als in andere Europese landen, worden bijgehouden welke kinderen deze symptomen hebben en of SARS-CoV-2 of andere ziekteverwekkers een rol spelen.

In het nieuwsbericht op NOS.nl wordt verwezen naar een artikel in het medisch vakblad Medisch Contact. Hierin spreekt een hoogleraar op het gebied van intensivecare voor kinderen over het mogelijke verband tussen de ziekte van Kawasaki en SARS-CoV-2. Hij benadrukt over dit verband dat “het echt veel te vroeg is om daarvan te kunnen spreken” en dat – als het er daadwerkelijk is – “het waarschijnlijk niet zozeer door het virus zelf zou komen, maar om overreactie van het afweersysteem gaat”. Mocht er een relatie blijken te zijn tussen de ziekte van Kawasaki en SARS-Cov-2, dan betekent dit nog niet dat dit ook een causaal verband is, een directe oorzaak-gevolgrelatie. Aannemelijker zou zijn dat SARS-Cov-2 een van de vele factoren is die meespeelt in het ontstaan van de ziekte van Kawasaki. Of hier sprake van is, zal verder onderzoek uit moeten wijzen.

Is dit echt iets nieuws?

De afgelopen decennia zijn er meerdere epidemieën van nieuwe coronavirussen geweest. Het meest bekend zijn SARS (severe acute resoiratory syndrome) in 2003, HCoV-NL63 (New-Haven coronavirus) in 2004 en MERS (Middle East respiratory syndrome) in 2009. Tijdens deze epidemieën werd ook al gespeculeerd over een mogelijke toename van het aantal kinderen met de ziekte van Kawasaki. Diverse onderzoeken (lees hier en hier) naar het verband tussen deze coronavirussen en de ziekte van Kawasaki hebben geen eenduidig resultaat opgeleverd.

Ook bij de huidige pandemie wordt opnieuw onderzocht of er een verband is. Eerder dit jaar werd in het vooraanstaande medische vakblad The Lancet een artikel gepubliceerd, waarin geschreven wordt over volwassen patiënten met Covid-19 die hevige ontstekingsreacties kregen. Twee recente artikelen in hetzelfde vakblad schreven vorige week ook over soortgelijke symptomen bij kinderen in Italië (lees hier) en Engeland (lees hier). In deze artikelen wordt een klein aantal casus beschreven (respectievelijk 20 en 10 kinderen).

Wat kunnen we hier nu concreet mee?

Een bericht van de Britse vereniging voor kinder-intensivecare was gericht aan Europese collega-artsen om hen alert te maken op de symptomen van een heftige ontstekingsreactie, zoals ook wordt gezien bij de ziekte van Kawasaki. Het was niet bedoeld om tot alertheid of onrust onder ouders te lijden. Vooralsnog is er geen alarmerende toename van kinderen met (symptomen van) de ziekte van Kawasaki in Nederland. Van de kinderen die symptomen hebben (gehad), is het niet duidelijk of het daadwerkelijk om de ziekte van Kawasaki gaat en dat het nieuwe coronavirus SARS-CoV-2 de oorzaak is, is niet aangetoond. Zowel ouders als huisartsen worden geadviseerd bij kinderen met koorts niet anders te handelen dan gebruikelijk.

Meer actuele informatie over COVID-19 bij kinderen is te vinden op Thuisarts.nl of de website van het RIVM.

Nieuwsbrief

Over Dokter Media

Dokter Media is een platform ter nuancering en duiding van medisch nieuws.

Dokter Media is een initiatief van artsen Tijs Stehmann en Lester du Perron.

Betrouwbare website

Onze website is gecertificeerd door Health On the Net, dat staat voor betrouwbare informatie over gezondheid.