“Wie vaak naar de kerk gaat heeft minder kans op kanker en hartziekten”

Vorige week schreef NRC.nl een nieuwsbericht over kerkgangers die minder kans hebben op overlijden aan kanker of hart- en vaatziekten. Zo wordt vermeld dat “het al langer bekend is dat kerkgangers een langer leven mogen verwachten”.

Review door: redactie i.s.m. Gezondheid en Wetenschap
Link naar nieuwsbericht: klik hier
Link naar originele bron: klik hier

Wat is er op te maken uit de titel?

Volgens de kop van het nieuwsbericht heeft iemand die naar de kerk gaat minder kans op kanker of hartziekten. Verlaagt een bezoek aan de kerk op regelmatige basis daadwerkelijk de kans op deze ziekten? Hoe zit dit precies?

Waar komt dit nieuwsbericht vandaan?

Het nieuwsbericht is gebaseerd op onderzoek van de Universiteit van Harvard. Onderzoekers analyseerden gegevens van bijna 75.000 vrouwen die in de periode 1992-2012 deelnamen aan een groot onderzoek, de “Nurses’ Health Study”. Alle vrouwen waren verpleegster van beroep en werden om de twee jaar gevraagd naar hun levensstijl en gezondheid.
Eén onderdeel van deze studie was het beantwoorden van de vraag: “hoe vaak gaan de vrouwen naar de kerk?” Op basis van deze gegevens werden de vrouwen in gedeeld in groepen:

• Nooit of bijna nooit
• Minder dan één keer per maand
• Eén tot drie keer per maand
• Eén keer per week
• Meer dan één keer per week

Vervolgens werd gekeken hoeveel van deze vrouwen tijdens de onderzoeksperiode overleden waren. Hierbij hielden de onderzoekers rekening met een aantal factoren die de kans op overlijden zouden kunnen beïnvloeden, zoals roken, leeftijd en inkomen. Frequent kerkbezoek bleek gerelateerd aan een kleinere kans op overlijden: in de ‘meer dan één keer per week groep’ waren 33 procent minder vrouwen overleden dan in de ‘nooit of bijna nooit groep’. Deze kleinere kans op overlijden leek ook op te gaan wanneer afzonderlijk werd gekeken naar sterfte aan kanker en sterfte aan hart- en vaatziekten. De onderzoekers merken daarbij wel op dat onder de kerkgangers minder rokers en depressieve vrouwen waren.
Op basis van deze bevindingen concluderen de onderzoekers dat frequent kerkbezoek gerelateerd is aan langer leven en minder sterfte door kanker en hart- en vaatziekten. De onderzoekers schrijven niet dat deze verminderde kans direct veroorzaakt wordt door het naar de kerk gaan (er is dus een verband, maar geen bewijs voor oorzaak-gevolg).

Is dit echt iets nieuws?

Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) meldde in 2013 dat religie “een gering effect” heeft op levensverwachting: “in gemeenten met een hoog percentage stemmers op kleine christelijke partijen ligt de levensverwachting van vrouwen iets hoger.” Het Amerikaanse onderzoek toont nu dus een verband tussen naar de kerk gaan en een lager risico op sterfte. Een mogelijke verklaring voor dit fenomeen is de sociale steun die mensen kunnen vinden rond het kerkbezoek. Sociale steun kan gezondheid op verschillende manieren beïnvloeden.

Wat kunnen we hier nu concreet mee?

Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat vrouwen die meer dan één keer per week naar de kerk gaan langer leven dan vrouwen die nooit naar de kerk gaan. Zij lijken ook minder kans te hebben op overlijden aan kanker en hart- en vaatziekten. Wat het verband is tussen naar de kerk gaan en het risico op overlijden is niet duidelijk. De onderzoekers vermoeden dat kerkgangers er mogelijk een gezondere levensstijl op nahouden. Zij adviseren niet dat artsen “kerkgang als medicijn aan patiënten moeten gaan voorschrijven”, maar suggereren dat “voor mensen die al gelovig zijn, kerkgang aangemoedigd kan worden als vorm van zinvolle sociale interactie”.