Berichten van Dokter Media

Dokter Media brengt nuance en duiding bij medisch nieuws.

“Tachtig procent van jongeren zit door corona tegen burn-out aan”

08 februari 2021

Algemeen Dagblad schrijft dat “jongeren massaal dreigen uit te vallen” door burn-out klachten. Dat zou blijken uit onderzoek door het Nationaal Centrum Preventie Stress en Burn-Out (NCPSB). In het bericht wordt gesteld dat jongeren “volgens het onderzoek zelfs zwaarder mentaal belast worden dan ic-personeel”. Bovendien wordt de suggestie gewekt dat die kwetsbaarheid zich uit in een toename van het aantal zelfmoordgevallen. Verschillende media zoals De Telegraaf, NU.nl en RTL Nieuws namen de berichtgeving van Algemeen Dagblad over.

Opmerkelijk genoeg vermeldt geen enkele van deze media dat het NCPSB geen onafhankelijk instituut is, maar een bedrijf dat coaching aanbiedt om burn-out te behandelen of voorkomen. Bovendien is het onderzoek waar het bericht op is gebaseerd nog helemaal niet openbaar gemaakt. Daardoor zijn de genoemde cijfers nog niet onafhankelijk te beoordelen. De gewekte suggestie van een stijging van het aantal zelfmoordgevallen komt in ieder geval niet overeen met een recente analyse door de Commissie Actuele Nederlandse Suïcideregistratie.

Burn-out is (zowel binnen als buiten corona-tijd) zeker een probleem dat aandacht behoeft, maar dat gebeurt nu via een bedrijf met gemengde belangen zonder openheid over het achterliggende onderzoek. Navraag bij het NCPSB leert ons dat zij verwachten hun onderzoek “over enkele dagen” naar buiten te brengen. Zodra het onderzoek openbaar is zullen wij een aanvullend review schrijven.

13 februari 2021: Aanvulling na openbaarmaking NCPSB-onderzoek:

Een kleine week nadat het onderzoek dus zonder enige nuancering in de media werd beschreven, is op de website van het NCPSB een ‘factsheet’ met informatie over het onderzoek verschenen. Uit deze informatie blijkt dat het onderzoek is uitgevoerd bij 350 jongeren tussen 12 en 24 jaar met uiteenlopende opleidingsniveau’s. Het blijft echter onduidelijk hoe de jongeren precies zijn benaderd of geselecteerd. Als zij namelijk niet volstrekt willekeurig zijn benaderd dan bestaat de kans dat deze jongeren sowieso al een hoger risico hebben op (dreigende) burn-out omdat dat de reden is dat het NCPSB, wat tenslotte een bedrijf is dat burn-out coaching aanbiedt, met ze in contact is. Maar meest opmerkelijk is wel dat de jongeren de vragenlijst moesten invullen nadat vooraf het volgende uitgangspunt was geschetst: “Er komt een derde Corona golf. Waar code zwart zal gelden. De maatregelen zullen niet voor 1 juli worden opgeheven. Daarbij zullen dus ook ouders en begeleiders meer stress ervaren.” Dat betekent dat de jongeren de vragenlijst hebben ingevuld vanuit een zeer somber scenario, wat de uitkomsten kan hebben vertekend. De genoemde “voorspellingen van de te verwachten uitval”, waaronder de 82% uitval onder deze jongeren, zijn dus hooguit van toepassing op de situatie waarin het geschetste sombere scenario inderdaad werkelijkheid wordt, en dan nog kleven daar verschillende kanttekeningen aan.

Op woensdag 10 februari – enkele dagen vóórdat de factsheet openbaar werd gemaakt – heeft Theo Immers, voorzitter van de NCPSB, de opzet en resultaten van het onderzoek in een webinar waar 100 mensen aan konden deelnemen toegelicht. Tijdens dit webinar werden door o.a. Frank Leeman, de factchecker waar Dokter Media regelmatig een podcast mee opneemt, kritische vragen gesteld over de opzet en uitkomsten van het onderzoek (in de webinar-video vanaf 1:28:45). Ook werd nog eens gevraagd waar de suggestie van een toename van het aantal zelfmoordgevallen vandaan kwam (in de webinar-video vanaf 1:34:18). Op deze vragen had de heer Immers helaas geen duidelijk antwoord, of in ieder geval geen antwoord dat de kwaliteit van het onderzoek ten goede komt.

Concluderend blijkt er ook na het openbaar maken van het NCPSB-onderzoek weinig onderbouwing voor de stelling dat 82% van de jongeren een burn-out dreigt te krijgen. Datzelfde geldt voor de suggestie dat het aantal zelfmoordgevallen “ongekend” toeneemt. De onderzoeksresultaten zijn zowel vertekend door de opzet van het onderzoek als door de gemengde belangen van het bedrijf dat het uitvoerde. Het blijft daarbij opvallend hoe makkelijk deze stellige uitspraken toch al voorbarig werden overgenomen door verschillende media.

N.B.: website NU.nl heeft kort na onze eerste reactie op de nieuwsberichten een rectificatie geplaatst waarin wordt gewaarschuwd voor de voorbarige uitspraken en de gemengde belangen van het NCPSB.


Een bericht door: de redactie
Link naar nieuwsbericht: klik hier
Link naar originele bron: klik hier

Nieuwsbrief

Over Dokter Media

Dokter Media is een platform ter nuancering en duiding van medisch nieuws.

Dokter Media is een initiatief van artsen Tijs Stehmann en Lester du Perron.

Betrouwbare website

Onze website is gecertificeerd door Health On the Net, dat staat voor betrouwbare informatie over gezondheid.